Hızlı okuma teknikleri bireylerin belirli bir süre içerisinde daha fazla kelimeyi, anlayarak okumasını mümkün kılan ve onları bu konuda geliştiren teknikleri ifade eder. Bu noktada önemli olan kelimelerin hızlı okunması değil, hızlı okunulan metinlerin anlaşılmasıdır.
Sınavlara hazırlanan öğrenciler için anlayarak hızlı okumak büyük önem taşır. Doğru teknikler ile bu beceriyi geliştirmek, girilecek sınavlardaki başarı düzeyini de gözle görülür ölçüde artırır ve sınavlarda zaman yönetimini mümkün hale getirir.
Hızlı Okuma Nedir?
Hızlı okuma gözlerin kelimeler üzerinde verimsiz ve anlamsız bir şekilde dolaşmasını engelleyen, göz kaslarını geliştirerek görüş alanını genişleten ve birim zamanda daha fazla kelimeyi anlayarak okumayı sağlayan bir teknik olarak tanımlanabilir. Algılamadan, yalnızca kelimeleri hızlıca telaffuz etmek ise hızlı okuma kavramının dışında kalır.
Okuma Hızı Neden Düşer?
Okuma hızı geliştirilebilir yetenekler arasında yer alır. Ancak hızlı ve etkin okuma sürdürülmediği zaman, okuma hızında düşüşler yaşanabilir. Okuma hızının yavaş olmasının ya da giderek yavaşlamasının birden fazla nedeni olabilir. Bu nedenleri kısaca aşağıdaki gibi sıralayabilmek mümkün:
- Okumaya düşük konsantrasyon ile başlamak,
- Geri dönerek okuma yani okunan bir kısımdan emin olmayarak tekrar okumak,
- Az gelişmiş göz kasları ve verimsiz göz hareketleri,
- Bütünü okumaya çalışmak yerine kelime kelime okumak,
- Okurken iç seslendirme yapma
- Düzenli olarak okumamak.
Hızlı Okumanın Faydaları Nelerdir?
Dakikada okunan kelime sayısı ile anlama düzeyinin yüksek olması, bireylere çeşitli yararlar sağlar. Hızlı okumanın kazandırdığı artılar da şu şekilde sıralanabilir:
- Anlama becerisinin gelişmesini sağlar
- Odaklanma ve konsantrasyonu artırır
- Kişisel gelişimi destekler
- Etkin zaman yönetimi imkânı tanır
- Hafızayı güçlendirir
- Olaylara ve durumlara daha geniş perspektiflerden bakabilmeyi sağlar
- Sınavlarda başarı düzeyini artırır
- Baskı altında ya da stres yaşanan durumlarda da dağılmadan çalışma becerisi kazandırır
- Kelime dağarcığını geliştirir
- Okumayı bir alışkanlık haline getirir
- Özgüveni artırır
- Mesleki yaşamda ya da akademik hayatta başarı düzeyini artırır
- Sosyal ilişkileri geliştirir.
Hızlı Okuma Teknikleri Nelerdir?
Hızlı okumanın sağlamış olduğu faydalar göz önünde bulundurulduğu zaman, bunun her birey için mecburiyet derecesinde önem taşıdığı söylenebilir. Hızlı okuma becerisi kazanabilmek için de hızlı okuma teknikleri hakkında bilgi sahibi olmak ve bunları doğru şekilde uygulamak gerekir. Başarısı test edilmiş ve sıklıkla başvurulan hızlı okuma teknikleri birkaç başlık altında ele alınabilir.
Altını Çizme ve Özetleme
Okuma esnasında bireyler çoğu zaman gözleri ve dilleri ile okumaya devam ederken, zihinleri oradan ayrılır. Dikkat dağınıklığına bağlı olarak ortaya çıkan bu durum, anlama düzeyini de azaltır. Hızlı okuma tekniklerinin en bilinenlerinden biri olan altını çizme ve özetleme yöntemi ile hem daha hızlı okuyabilmek hem de okurken dikkat dağınıklığı yaşamamak mümkün.
Okunulan metnin altını çizmek, dikkatin sürekli olarak o metinde olmasına yardımcı olur. Özellikle önemli kısımların altını çizmek ve sonrasında altı çizili yerlerinden yola çıkarak metnin bir özetini oluşturmak, okuma ve anlama işini büyük ölçüde kolaylaştırır.
Göz Hareketleri ve Fiksasyonlar
Vücudun herhangi bir noktası için sürekli aynı egzersizleri yapmak, o bölgede gözle görülür bir gelişmeyi kaçınılmaz kılar. Gözler için de aynı yöntemden yararlanılabilir. Okurken tüm kafayı hareket ettirmek yerine sadece gözleri paralel doğrultuda hareket ettirmek ve bu şekilde okumak, göz kaslarının gelişmesini sağlar.
Böylelikle zaman içerisinde okuma hızı da artar. Fiksasyonlar yani sürekli odaklanma hareketleri ile daha etkin bir okuma da mümkün hale gelir.
Skimming ve Scanning
Skimming ve scanning tekniklerinin her ikisi de farklı olmasına rağmen, işleyişlerinin benzerliği nedeniyle tek bir başlık altında ele alınabilirler. Skimming gözden geçirme, scanning ise tarama anlamına gelir. Metnin kelime kelime okunması yerine, göz atar şekilde okunmasını ve önemli yerlerine odaklanılmasını ifade eder.
Ancak scanning, skimming tekniğine göre daha fazla detay içerir. Skimming, sadece işlenen metindeki konu hakkında bilgi sahibi olabilmek ve fikir yürütebilmek için tercih edilir. Scanning ise o konunun daha iyi anlaşılmasını sağlar.
Subvokalizasyonu Azaltma
Subvokalizasyonu azaltmak, hızlı okuma teknikleri arasında önemli bir yer tutar. Bireyler okuma esnasında kelimeleri kendilerinin ya da çevredeki diğer insanların duyabilecekleri şekilde sesli telaffuz edebilirler.
Her ne kadar hızlı okumak için çaba gösterilse de sesli okuma, okuma hızının düşmesine yol açar. Bununla birlikte anlama noktasında da bireyleri geriletir. Etkin ve hızlı bir okuma için bireyin kendi sesini minimize etmesi ve mümkünse tamamen içten okuması önerilir.
Paragrafları Blok Halinde Okuma
Bir paragrafta yer alan satırların her birinin tek tek okunması hem zaman kaybına hem de uzun paragraflar söz konusu olduğunda anlamanın zorlaşmasına neden olur. Bu yüzden paragrafların bir blok halinde okunması gerekir. Ancak blok okuma için, uzun bir süre bunun egzersizinin yapılması önem taşır.
Blok okuma ile paragraflara yüzeysel olarak göz gezdirilir. Kelimeleri bir arada görme ve anlamlandırma yetisinin gelişmesiyle birlikte, blok okumadan maksimum verim sağlanır. Bu sayede 2-3 dakikada okunabilecek bir paragraf, bir dakikanın bile altında bir süre ayırarak okunabilir.
İlginizi Çekebilir : Paragraf Çözme Teknikleri
Anlayışı Artırma Teknikleri
Hızlı okuma, anlama olmadığı zaman tek başına yeterli olmaz. Bir dakikada kaç kelime okunabildiğinden daha çok, ne kadarının anlayarak okunduğu önem taşır. Bu yüzden bir yandan okuma hızını artırırken, öte yandan anlama kapasitesinin de geliştirilmesi gerekir. Anlayışı artırmanın basit ama etkili teknikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Kelime dağarcığını daha fazla geliştirmek
- Metinle ilgili sorular bulmak ya da sorular üreterek bunları yanıtlamak
- Metnin ana fikrine odaklanmak ve esas verilmek istenilen mesajı bulmak
- Okunan kitaplardan ya da metinlerden basit özetler çıkarmak
- Dikkat dağıtan unsurları ortadan kaldırmak
İlginizi Çekebilir : Etkili Not Tutma Teknikleri
Edunette ile Sınavlara Hazırlanın
Sınavlara hazırlanan öğrencilerin başarı sağlayabilmesi için okuma hızlarını artırmaları olmazsa olmaz. Ancak bireysel çaba ile hem okuma hızını artırmak hem de sınavların üstesinden gelebilmek oldukça zor. Bunun için de öğrencilerin profesyonel olarak desteklenmeleri son derece önemli.
Etkin hızlı okuma teknikleri, her zaman ve her yerden erişilebilen online ders seçenekleri, alanında uzman eğitmenler tarafından hazırlanan eğitim materyalleri, kişiselleştirilmiş çalışma programı ve daha pek çok avantajı ile Edunette, sınavlara hazırlanan öğrencilerin her an yanında. Siz de Edunette ile kariyeriniz için bir adım atabilir, başarının kapılarını aralayabilirsiniz.